شناسایی مرفولوژی ومولکولی(ناحیه (its_2) گونه های داکتیلوژیروس ماهی در کپورپرورشی(cyprinus carpio)وکپورعلفخوار (ctenopharyngodon idella)مراکز توزیع و پرورش شهرستان مشهد

منوژنیازیس، یکی از شایع ترین آلودگی های ماهی های پرورشی ایران است، که اکثرا بواسطه گونه ها داکتیلوژیروس و ژیروداکتیلوس ایجاد می شود. بیش از شصت گونه داکتیلوژیروس در ماهیان آب شیرین ایران شناسایی شده است. اما به لحاظ اپیدمیولوژیک و تنوع گونه ای در ایران به خوبی شناخته نشده اند و نیاز به انجام مطالعات بیشتر با استفاده از روش های حساس و مولکولی است. در این مطالعه ابتدا با روش مرفولوژی گونه های داکتیلوژیروس ماهی کپور معمولی و کپور علفخوار تشخیص داده شدند و سپس با استفاده از روش pcr بر روی ژن 28s rrna، ابتدا جنس داکتیلوژیروس تشخیص داده شد سپس محصول pcr تعیین توالی گردید و با استفاده از نرم افزار clc work bench توالی ها انالیز و با رجوع به بانک ژنی گونه ها تشخیص داده شدند. نمونه گیری طی زمستان 89 تا شهریور 90تعداد 100 ماهی کپورپرورشی و کپورعلفخوار در نوبت های متفاوت به آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده دامپزشکی منتقل گردید. ابتدا گسترش مرطوب از آبشش تهیه و زیر میکروسکوپ بررسی شد، انگل های جدا شده براساس شکل و نحوه قرار گرفتن قلاب ها، قلابچه ها و طول کرم، براساس کلید تشخیصی تشخیص گونه داده شد. گونه های تشخیص داده شده از لحاظ مرفولوژی عبارتند از داکتیلوژیروس اکستنسوس، داکتیلوژیروس انکوراتوس، داکتیلوژیروس لاملاتوس و یک گونه داکتیلوژیروس ناشناس که از لحاظ مرفولوژی تشخیص گونه داده نشد. نتایج مولکولی نیز گونه های داکتیلوژیروس اکستنسوس و داکتیلوژیروس لاملاتوس به طور قطع تایید گردید و گونه انکوراتوس به دلیلی عدم ژن ثبتی در ncbiنیاز به بررسی بیشتری دارد، گونه ای که از لحاظ مرفولوژی تشخیص داده نشد که از لحاظ نوکلئوتیدی 92 درصد به داکتیلوژیروس کریپتومرس شبیه بود که نیاز به بررسی ها بیشتری دارد. ترسیم درخت فیلوژنی بین گونه ای نیز نشان داد که گونه ای داکتیلوژیروس لاملاتوس و داکتیلوژیروس اکستنسوس جدا شده از ماهیان با سایر گونه های مشابه در دنیا قرابت ژنی نزدیکی دارند، نمونه های که از لحاظ مرفولوژی داکتیلوژیروس انکوراتوس تشخیص داده شدند در یک کلاستر جداگانه قرار گرفتند. دو نمونه دیگر تقریبا با فاصله ژنی نسبی با داکتیلوژیروس کریپتومرس در کلاستر جداگانه قرار دارد که نیاز به بررسی بیشتر دارد. تاکسونمی با استفاده از روش های بیولوژی مولکولی تعداد گونه ها را نسبت به تاکسونمی بر پایه مرفولوژی افزایش خواهد داد . تجزیه و تحلیل فیلوژنی با استفاده از درخت فیلوژنی (nj) در این مطالعه نشان می دهد کاراکترهای مورفولوژیک به همراه شناسایی مولکولی برای تایید تشخیص گونه ها ضروری می باشد.